“Fast Fashion” ve Moda Trendleri

Günümüzde fast food kültürünün yanına bir de “fast fashion” eklenmiş durumda, yani “hızlı moda”. Online alışverişin de yaygınlaşmasıyla eskiden şehrimizde mağazası yoksa satın alamadığımız, erişemediğimiz markalar bir tık uzağımızda. İstediğimiz an, istediğimiz markanın ürünlerine erişebiliyoruz. Normal şartlarda bunun erişebildiğimiz ürün çeşitliliğini de arttırmasını bekleriz. Ancak, online alışveriş yaparken ya da mağaza mağaza gezerken çoğumuzun fark ettiği bir şey var. Farklı moda markalarının ürünlerinin hepsi birbirine benziyor. Kullanılan renkler, kumaş türleri, kombin çeşitliliği, ürün kesimleri, dökümleri, kısacası her şey birbirine benziyor.

Eskiden de sezon sezon belli trendler olurdu elbette. Altmışlı yılların tarzını seksenli yılların tarzından ayırabilmemizi sağlayan şey de bu. Ancak günümüzdeki moda trendleri eskisine nazaran çok daha hızlı değişiyor. Kısa ömürlü kıvılcımlar gibi belirip kaybolan moda trendlerine ayak uydurma baskısıyla boğuşuyoruz çoğumuz. Geçen sene çok beğenerek aldığımız kot pantolonumuzu bu sene giymek istemiyoruz, çünkü mağazaların raflarında yepyeni bir kot pantolon modeli bizi bekliyor.

Eskiden moda anlayışımız, kullandığımız giysilerin ömrü, dolabımızdaki giysi sayısı çok daha farklıydı. Daha dayanıklı, uzun süre giyebileceğimiz ürünler satın alma eğilimindeydik. Dolaplarımız da ağzına kadar dolu değildi. Peki ne oldu da moda tüketimimiz birden hızlandı? Ne oldu da trendlerin ömrü bu kadar kısaldı?

İnternet ve Sosyal Medyanın Moda Algımızdaki Etkisi

Televizyonun yaygınlaştığı dönemlerde biraz kendini göstermeye başlayan “influencer” kavramı, internetin yaygınlaşması ve sosyal medyanın hayatlarımızı ele geçirmesiyle zirve noktasına ulaştı. Eskiden meşhur film ve dizi oyuncularının giydiği giysilere, saç modellerine özenen insanlar artık internet ve sosyal medya aracılığıyla tam anlamıyla bir “influencer” kültürünün içine dalmış durumda. Eskiden bir tasarımcının tasarı fikirlerini moda devlerine pazarlayabilmesi çok zorlu bir işti. Yeni trendler önce podyumlarda görücüye çıkar, ardından lüks markaların ürün portföyünde yer edinir, son olarak da daha uygun fiyatlı markaların mağazalarında kendine yer bulurdu. Trendlerin belirlenmesi, tasarımcılar ve lüks moda markalarının elindeydi. 

Ancak internetin yaygınlaşması ve sosyal medyanın etkisini arttırmasıyla durum değişti. Artık ayak uydurmanın bir hayli zor olduğu trendlerden, anında viral olan videolardan bahsediyoruz. Tükettiğimiz çoğu şeyin ömrü kısaldı. Kendine bir takipçi kitlesi edinebilen bir influencer’ın moda sektöründeki etkisi hiç de yadsınacak cinsten değil. Hal böyle olunca dünyanın en büyük moda markaları trendleri belirleyen değil, saptayan veya tahmin eden aktörler haline geldiler. Peki, moda devleri trendleri nasıl saptıyor ve bu trendleri ürün portföylerine nasıl yansıtıyor?

Hazır Giyim Markaları Trendleri Nasıl Saptıyor?

Moda sektöründe trend tahmininin ve takibinin çok önem kazandığı bir dönemdeyiz. Moda tüketiminin hızlanmasıyla büyük bir üretim ve perakende hacmi söz konusu. Dolayısıyla moda devlerinin de trendleri doğru tahmin etmeleri ve bu doğrultuda ürün portföylerini hazırlayarak üretim sürecini başarıyla yürütebilmeleri gerekiyor. Günümüzde yalnızca giyim sektöründe değil, gıda, ev aletleri, teknoloji, yayıncılık, aksesuar, mimari gibi pek çok alanda aynı durum söz konusu. Hal böyle olunca moda devlerinin trendleri doğru bir şekilde saptayabilmeleri için iyi trend tahminlerine ihtiyacı var. 

Dünyanın lider markalarına trend tahmini ve analizi hizmetlerini varan şirketler var. Üstelik, bu şirketlerin tahminleri sayesinde bugün üzerinizdeki gömleğin yaka kesimi, rengi hatta düğmesinin şekline kadar her şey iki ila üç yıl önce belirlenmiş ve planlanmış oluyor. Moda sektöründe trendler çok hızlı değişiyor, ancak bu değişimin plansız ve hazırlıksız bir değişim olduğunu varsaymak yanlış olur. 

Trend Tahmin ve Analiz Şirketleri

Dünya genelinde moda trendlerini saptayan ve geleceğe dair tahminde bulunan çok başarılı şirketler var. Zara, H&M, Mango gibi moda devleri de bu şirketlerden hizmet alıyorlar. Çoğunun raflarında benzer stilleri görmek çok da şaşırtıcı olmasa gerek. Bu şirketler, hayat tarzı, yemek kültürü, çalışma düzeni, şehir yaşamı gibi pek çok alanda analizler yaparak iki yıl sonrasının moda trendlerine dair tahminlerde bulunuyorlar. Örneğin, 2020 yılına kadar dünya genelinde evden çalışan insan sayısında çok büyük bir artış gözlemleneceği öngörüldüğü için rahat giyim, spor giyim gibi ürün kategorilerine daha çok odaklanılması gerektiğine dair tahminleriyle, bu tür trend tahmin ve analiz şirketlerinin günümüzün moda trendlerini belirlediğini söylemek pek de yanlış olmaz.

Dünya genelinde en çok takip edilen trend tahmin ve analiz şirketlerinden biri olan WGSN moda dışında alanlarda da hizmet verse de moda trendleri konusunda verdiği hizmetler bir hayli dikkat çekiyor. İki yıl sonra hangi renkleri seveceğimize, hangi desenleri beğeneceğimize, ne tür kombinlerle işe gideceğimize dair tahminleriyle moda devlerinin trendleri belirlemesinde büyük rol oynuyor.