Maskelerden Sonra Antibakteriyel Kumaştan Yapılan Tişörtlere Yönelen Hazır Giyim Sektörü

Ürün ambalajında, ürün açıklamasında antibakteriyel ibaresini görmek içinizi rahatlatıyor olabilir. Sıradan bir maske kullanmaktansa “antibakteriyel” maskeleri kullanmayı tercih ediyor olabilirsiniz. Bu çok normal ve içgüdüsel bir insan davranışı. Pek çok mağaza da insanların bu yaklaşımını iş modellerine yansıtmış durumda. Mağazaların antibakteriyel kumaştan üretilmiş maske ve tişörtleri satışa sunduklarını görüyoruz. Ancak, antibakteriyel kumaşların, maskelerin, virüsleri ve bakterileri “öldürdüğü” yanılgısına kapılmamak çok önemli.

Her antibakteriyel kumaşın özelliği ve mikropları “öldürme” gücü bir değil. Giyim markalarının piyasaya sürdüğü maskelerin yapımında kullanılan antibakteriyel kumaşlar, sağlık sektöründe kullanılanlar kadar üst seviye bir antibakteriyel özelliğe sahip olmadığı gibi mikropları öldürmez de. Tişört ve maske gibi ürünlerin yapımında kullanılan antibakteriyel kumaşlar ancak bakterilerin çoğalmasını yavaşlatabilir ya da durdurabilir. Bu tür maskelerin yapımında kullanılan antibakteriyel kumaşların yapısı, teri tutmayan spor giyim ürünlerinde kullanılan kumaşlara benzetilebilir.

(Koton,  bazı ürünlerini antibakteriyel vurgusuyla ön plana çıkartan mağazalardan birisi)

Ancak, örneğin antibakteriyel kumaştan yapıldığı iddia edilen bir maskenin otomatik olarak diğer maskelerden daha etkili olacağı çıkarımını yapmak doğru değil. Çok sıkı dokunmuş %100 pamuklu kumaştan yapılmış bir maske de pekâlâ antibakteriyel maskeler kadar etkili olabilir, hatta antibakteriyel kumaştan yapılan maskelerden daha etkili bir filtreleme performansı da gösterebilir.

(bkz: Ev Yapımı Maskeler Bizi Virüsten Koruyabilir Mi?)

Antibakteriyel özelliği daha yüksek olan kumaşların, moda endüstrisindeki firmalardan çok sağlık sektörü için koruyucu ekipman üreten firmaların kullanımına ve erişimine açık olduğunu unutmamakta fayda var. Sonuçta bu tür koruyucu ekipmana en çok ihtiyaç duyulan alan sağlık sektörü. Biz vatandaşların ise, “nasılsa antibakteriyel maske kullanıyorum” diyerek rehavete kapılmak yerine, maske kullanımında dikkat etmemiz gereken kurallara uymamız ve sosyal mesafeyi korumaya devam etmemiz çok önemli. Virüsün yayılmasını önleyecek olan antibakteriyel kumaş değil, bizim toplum olarak aldığımız tedbirlere harfiyen uymamız. Bunu unutmayalım.

 Antibakteriyel Kumaş Nedir?

Bazı materyallerin ve yüzeylerin virüs ve bakterilerin barınmasına daha elverişli olduğunu, bazılarınınsa o kadar elverişli olmadığını görüyoruz. Nemin hapsolabileceği yüzeylerde bakteriler kolaylıkla çoğalabiliyorken, çelik ve bakır gibi metal yüzeylerde buna pek imkan olmadığı düşünülüyor. Antik zamanlardan bu yana mikropların çoğalmasına, üremesine ve yayılmasına daha elverişli olan kapı tokmaklarının, yiyecek içecek kaplarının bakır gibi malzemelerden üretilmesi de bir tesadüf olmasa gerek. Bakır gibi yüzeyler hem mikropların üreyip çoğalmasına elverişli değil, hem de gerektiğinde temizlemek ve temizlendiğinden emin olmak çok daha kolay.

Antibakteriyel kumaşlar da bu mantıkla üretiliyor. Mikropların üremesini durdurduğu bilinen maddelerin kumaşlara infüze edilmesi yöntemi ile antibakteriyel kumaşlar üretiliyor. Burada amaç, kumaşın lifleri arasında boşlukları bu tür antibakteriyel bileşenlerle doldurmak ve mikropların buralarda barınmasına engel olmak. Kumaşların kısa sürede kötü kokmasının sebebi, kumaşın nefes almasını sağlayan lifleri arasındaki boşluklarda nemi hapsetmesidir. Nem kumaşta hapsolduğu anda da bakteriler çoğalmaya başlar ve kötü kokulara sebep olur. Bu örnekten yola çıkara, antibakteriyel kumaşların, antibakteriyel özelliği bilinen madde ve bileşenlerle kuvvetlendirilmiş kumaşlar olduğunu söyleyebiliriz.

Antibakteriyel Kumaşlar Hangi Alanlarda Kullanılmakta?

Antibakteriyel özellikler taşıyan kumaşlar özellikle sağlık alanında kullanılan çarşaflarda, perdelerde, hastane önlüklerinde, hastane çalışanlarının giydiği formaların yapımında kullanılır. Kitosan polimeri gibi maddelerle kuvvetlendirilen bu kumaşlar sayesinde virüs ve bakteriler için uygun bir üreme ortamı sağlaması engellenir ve enfeksiyon ihtimali düşürülür. Hastane gibi ortamlarda kullanılan kumaşların ömrünü de ciddi oranda uzattığı için hem sağlık dostu hem de doğa dostu bir yaklaşımı mümkün kılar.

Antibakteriyel kumaşlar, havalandırma filtrelerinde, bazı ambalaj ve paketleme ürünlerinde kullanıldığı gibi sağlık sektörü dışında da pek çok sektörde koruyucu üniformaların yapımında kullanılır. Sporcuların kullandığı, terin kumaşta barınmasını önleyerek bakterilerin üremesine ve kötü kokuların oluşmasına engel olan spor giyim ürünlerinin de antibakteriyel özellikler taşıyan kumaşlar kategorisine girdiğini söyleyebiliriz. Ancak bu tür kumaşlar sağlık alanında kullanılan antibakteriyel kumaşlarla aynı kefeye konmamalıdır.

Kısacası, antibakteriyel kumaşların birincil ve en önemli kullanım alanı, virüs ve bakterilerin çokça bulunduğu ortamlardır. Bu tür ortamlarda kontaminasyon riskini azaltmak ve bu tür ortamlarda çalışan veya bulunan kişileri korumak amacıyla kullanılmaktadır.

bu makalede yararlanılan bilimsel kaynaklar:

"Antimicrobial Textile"

https://www.sciencedirect.com/topics/engineering/antimicrobial-textile