Sürdürülebilir Alışveriş Nedir?

Sürdürülebilirlik, son yıllarda hayatımızın her alanında dikkat çeken bir kavram. Tükettiğimiz ve satın aldığımız her şeyin sürdürülebilir bir üretim ve tüketim zinciri içerisinde var olmasını öngören sürdürülebilir alışveriş, ürünlerin ömrünü yalnızca kullanım süremizle ölçmek yerine hammadde, üretim, satış, pazarlama, ambalaj, teslimat, kullanım, onarım ve atık gibi tüm aşamalarıyla daha bütüncül bir yaklaşımı benimsiyor. Kısacası, satın aldığımız ve kullandığımız her eşyayı çevreye, sağlığımıza ve ekonomiye olan etkisini düşünerek karar verdiğimiz ve kullandığımız, sahip olduğumuz her eşyadan bireysel olarak mesul olduğumuz bir düzlem öngörüyor.

Alışveriş yapma alışkanlıklarımızın son yüzyıl içerisindeki değişimini göz önünde bulundurduğumuzda, daha çok tükettiğimiz ve daha çok eşyaya sahip olduğumuz ortada. Bu ne yazık ki eşyayla kurduğumuz ilişkiyi kökünden değiştiriyor ve genel itibariyle “kullan-at” mantığıyla alışveriş yapmaya daha meyilli oluyoruz. Özellikle de giyim sektöründe ürünlerin kullanım ömrünün azalmış olması, onarma ve tamirat gibi alışkanlıkların neredeyse unutulmuş olması, sürdürülebilir alışveriş alışkanlıklarına geri dönmemiz için birer işaret.

Neden Sürdürülebilir Alışveriş Yöntemlerini Tercih Etmeliyiz?

Sürdürülebilir alışveriş, yalnızca bireysel dinginlik ve bireysel ekonomi için değil, toplum ve gezegen için de pek çok fayda sağlıyor. Ucuz ve kısa ömürlü tişörtleri satın almayı bıraktığımızda, “hızlı moda” endüstrisindeki emek sömürüsüne de karşı çıkmış oluyoruz. İnsanların daha adil şartlarda çalıştığı, hak ettikleri parayı kazandıkları ve daha kaliteli, uzun ömürlü ürünler üretebildikleri bir ekosistemi desteklemiş oluyoruz. Ayrıca, dünyanın dört bir yanında emek sömürüsü, enerji israfı, atık üretimi gibi süreçler sayesinde maliyetlerini düşüren dünya devi markalar yerine, daha sürdürülebilir ve yerel markalardan alışveriş yapmak da sürdürülebilir alışverişin bir parçası. Böylece, satın aldığınız ürün X ülkesinde tasarlanıp, Y ülkesinde üretilip, Z ülkesinde satışa çıkmıyor ve yerel markalardan alışveriş yaparak enerji israfını önlüyor, küçük işletmeleri desteklemiş oluyorsunuz. 

Saç ve cilt bakımı, gıda gibi kategorilerde de sürdürülebilir alışveriş pratiklerini tercih etmek, hem döngüsel ve yerel ekonomiyi canlı tutabilmek hem de sağlığımız için daha kaliteli ürünler kullanabilmek açısından çok önemli. Kısacası, minimum ambalaj, yerel alışveriş, sürdürülebilir hammaddelerden üretilmiş giysiler, sağlıklı ve yerel gıda ürünleri gibi belli başlı noktalara dikkat ederek tüketim ve alışveriş pratiklerimizi daha sürdürülebilir hale getirmek mümkün.

Türkiye’de Sürdürülebilir Alışverişe Öncü Olan Mağazalar

Sürdürülebilir alışveriş, ülkemizde de çok önem verilen bir konu olmaya devam ediyor. Tüketiciden gelen sürdürülebilirlik taleplerine sessiz kalmayan mağazalar, hammadde seçiminden alışveriş kanallarına kadar pek çok alanda daha sürdürülebilir seçenekleri değerlendirmeye devam ediyorlar. Örneğin, Boyner’in “Sürdürülebilir Ürünler” adı altında ayrı bir kategorisi var.

Boyner, sürdürülebilirliğe önem veren tüketiciler için bu kategori altında üretiminde daha az su kullanılan, organik ve sürdürülebilir ürünleri içeren koleksiyonlar, hayvanlar üzerinde test edilmemiş vegan cilt bakım ürünleri, organik ve çevreye duyarlı bebek ürünleri gibi pek çok ürün kategorisini bir araya getiriyor.

Watsons da sürdürülebilirliğe önem veren mağazalar arasında yer alıyor. Watsons’ın sürdürülebilirlik sayfasından doğa dostu ve vegan ürünler, sürdürülebilir içeriklere ve ambalajlara sahip ürünler hakkında bilgi almak mümkün. Saç ve cilt bakım kategorilerinde ambalaj ve atık sorunu gerçekten çok ciddi bir problem. Dolayısıyla Watsons’ın yeniden dolum ürünlere de yer vermesi çok güzel bir adım.

Türkiye’de çok sevilen bir Alman markası olan Tchibo’nun dünyanın üçüncü büyük organik pamuk sağlayıcısı olduğunu biliyor muydunuz? Sürdürülebilir tekstil, sürdürülebilir kahve, doğa dostu ambalaj ve kâğıt üretimi gibi faaliyetlerinin yanı sıra sosyal kahve projeleriyle yerel üreticinin kalkınmasını da önemseyen Tchibo, Türkiye’de de sürdürülebilirlik konusunda lider markalardan biri.