Karbon Ayak İzini Azaltarak Beslenebilmemiz Mümkün!

Günlük yaşamında karbon ayak izini azaltarak çevreye verdiği bireysel tahribatı minimum düzeye indirmek isteyenlerin uygulayabileceği sıfır atık, ileri dönüşüm, geri dönüşüm vb. pek çok yöntem var. Ancak neyi ne kadar yediğimize dikkat ederek ve mutfak alışverişimize özen göstererek de karbon ayak izimizi azaltmak mümkün. 

Gıda Üretimi ve Tüketiminin Çevreye Etkisi

Konu atık sorunu, çevre kirliliği ve iklim krizi olduğunda genellikle tekstil sanayii, plastik tüketimi gibi konular akla gelse de gıda üretimi ve gıda israfının da çevreye çok büyük ve doğrudan etkileri var. OurWorldinData.org’un yayınladığı 2018 tarihli Poore & Nemecek imzalı araştırmaya göre, gıda üretimi küresel sera gazı salınımlarının tam %26’sını oluşturuyor. Doğal kaynakların kullanımı konusunda da gıda üretiminin en büyük paydaşlardan biri olduğunu söylemek mümkün. Dünyadaki tatlı su kullanımının %70’i gıda üretimine ait ve gezegenimizin yaşanabilir (yani çöl veya buzul harici) topraklarının yarısı tarım için kullanılıyor. Bu rakamlara bakıldığında, gıda üretimi ve iklim krizini birbirinden bağımsız düşünmek mümkün değil, üstelik gıda israfının boyutlarını da düşündüğümüzde doğal kaynakların büyük çoğunluğunun boşa harcanıyor olması endişe verici. 

Gıda Kaynaklı Karbon Ayak İzimizi Nasıl Azaltırız?

Grafiklere ve küresel rakamlara baktığımızda tablo iç karartıcı görünse deidaha bilinçli yaparak gıda kaynaklı karbon ayak izimizi azaltmak mümkün. Hangi gıda gruplarının üretiminde daha çok doğal kaynak tüketildiği, hangi gıdaların tedarikinde daha çok enerji tüketildiği, tedarik zincirinin hangi adımlarında sera gazı salınımının daha yüksek olduğu ve hangi gıda türlerinin daha sürdürülebilir yöntemlerle üretildiği hakkında bilgi edinerek daha bilinçli beslenebilir ve mutfağımızın karbon ayak izini azaltabiliriz.

Yerel Alışveriş Sandığınız Kadar Etkili Mi?

Konu gıda kaynaklı karbon ayak izimizi azaltmak olduğunda verilen ilk tavsiyelerden biri yerel alışverişi tercih etmek olsa da bu tavsiye sandığınız kadar etkili olmayabilir. Farklı ürün gruplarının üretimden sofraya kadar tüm tedarik aşamalarındaki sera gazı salınımları ölçüldüğünde, çoğu üründe taşıma ve lojistik kısmındaki sera gazı salınımının toplam sera gazı salınımına oranla çok küçük bir payı olduğu saptanmış. 

Arazi kullanımındaki değişiklikler, üretim boyunca kullanılan toprak ve su miktarı, üretim yöntemleri, taşıma, ambalaj vb. farklı adımlardaki sera gazı salınımları her ürün özelinde incelendiğinde, en yüksek sera gazı salınımının toprak kullanımı ve üretim adımlarında olduğu, taşımanın etkisinin ise çok daha az olduğu saptanmış. Dolayısıyla yalnızca yerel alışverişe odaklanıp, ürünlerin gerçek sera gazı salınım miktarlarını göz önünde bulundurmadan alışveriş yapmak, karbon ayak izinizi azaltmak için tek başına yeterli değil.

Hangi Gıdaların Karbon Ayak İzinin Yüksek Olduğunu Öğrenin!

Gıda kaynaklı karbon ayak izinizi azaltmak istiyorsanız, her gün tükettiğiniz gıda gruplarının toplam karbon ayak izinizdeki payını öğrenerek işe başlayabilirsiniz. Örneğin, et, peynir vb. hayvansal ürünlerin karbon ayak izi çok yüksekken, meyve, sebze vb. ürünlerin karbon ayak izi genellikle çok daha düşük. Dünya genelinde et tüketiminin azaltılmasını sağlamak, iklim kriziyle mücadelede en önemli adımlardan biri. Siz de bilinçli bir tüketici olarak toplam et tüketiminizi azaltabilir ve gıda kaynaklı karbon ayak izinizi minimuma indirebilirsiniz.

Sürdürülebilir yöntemlerle yetiştirilen ve üretilen et ürünlerinin karbon ayak izi de sandığınız kadar düşük değil. Yüksek proteinli besin gruplarına bakıldığında, et ürünlerinin yetiştirilme yöntemi ne olursa olsun, bitkisel proteinlerin karbon ayak izinin çok daha düşük olduğunu görüyoruz. Özetle, yerel üreticiden et vb. hayvansal ürünleri satın alarak içinizi rahatlatıyor olabilirsiniz, ancak bunun karbon ayak izinizi azaltmak konusunda çok da etkili olmayacağını unutmamalısınız. Mutfağınızın çevreye olumsuz etkisini minimum seviyeye indirmek için, hayvansal gıdaları daha az tüketmeye gayret edebilirsiniz. Bunun dışında düzenli olarak tükettiğiniz gıdaların karbon ayak izi hakkında detaylı bilgi edinerek tüketim miktarını ve sıklığını yeniden gözden geçirebilirsiniz.

--

Market Alışverişine Özel İndirim Kataloglarına Göz Atmayı Unutma!

- Migros katalog

- BiM Aktüel


YORUMLAR - 1 değerlendirme

Sen bu konuda ne düşünüyorsun?
İsmail2 yıl önce
Bu tür kaygılar ne yazık ki insanlara işlemiyor. Çünkü pek çok insan gündelik hayatta bir şekilde kendi hayallerini gerçekleştirmek için uzun bir süreliğine bencilleşiyorlar. Tam manasıyla dünya umurlarında bile olmuyor. Ne zaman işte böyle pandemi, doğal afet gibi doğrudan yaşamı etkileyen olaylar oluyor işte o zaman bir süreliğine akılları başlarına geliyor. Ancak bu ruh hali de kısa süre içinde kayboluyor. Kimse içinde yaşadığı gezegenin farkında değil.

İLGİLİ MAKALELER

İNDİRİM KATALOGLARI