Son on yılda online alışverişte ve eve yemek siparişi gibi evde tüketim kanallarında büyük bir talep artışı olduğunu görüyoruz. Online alışveriş platformları, siparişleri mağazalardan değil doğrudan şehrin dışındaki depolardan tedarik edip tüketiciye ulaştırdığı için tedarik yönetimi, teslimat gibi konular kolaylıkla çözülebiliyor. Ancak ürün kalitesinin korunabilmesi için teslimatın çok kısa sürede gerçekleşmesi gereken süpermarket ve restoran hizmetlerinde durum biraz farklı. Süpermarketler ve restoranlar, yalnızca fiziksel müşteri akışlarını değil, online kanallar üzerinden evlerine sipariş veren müşteri akışını da yönetmek durumunda kalıyorlar. Talebin gitgide arttığı durumlarda ise gölge mağazalar devreye giriyor.
30.4.2020|#dark store#online alışveriş
Ufuk
Gölge Mağaza Nedir?
Gölge mağaza (Dark store), dışarıdan bir mağaza gibi görünmesine rağmen müşterilerin kullanımına kapalı olan ve yalnızca online kanallar üzerinden verilen siparişlerin tedarik edildiği ve teslimata hazırlandığı mağazaları kapsayan bir terim. Örneğin, bir süpermarketi düşünelim. Hem online sipariş alan hem de müşteri akışına açık olan mağazalarda online sipariş hizmetlerinin aksaması çok normal. Çünkü stok ve tedarik yönetimi, teslimat kapasitesi gibi noktalarda, müşterilerin kullanımına açık süpermarketler ne yazık ki online alışveriş ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalıyor. Avrupa’da ve Amerika’daki büyük süpermarket zincirlerinin uzun zamandır kullandığı gölge mağaza yöntemindeyse, yalnızca online kanallardan gelen siparişler yapay zekâ ve otomasyon sistemleriyle hazırlanıyor ve müşterilerin evlerine teslim ediliyor. Özellikle de Fransa gibi ülkelerde, bu tür Gölge süpermarketler Gel-Al hizmeti için de kullanılabiliyor, online platformlardan verdiğiniz süpermarket siparişinizi arabanızla giderek gölge mağazadan teslim alabiliyorsunuz. Bazı süpermarket zincirlerinde her sipariş bir market görevlisi tarafından elle seçilerek hazırlanırken, bazı gölge mağazalarda ise tamamen yapay zekâ ve otomasyon sistemlerine geçilmiş durumda.
Gölge Mağazaların Süpermarketler ve Müşteriler İçin Avantajları
Gölge mağazaların hem süpermarketler hem de müşteriler için önemli avantajları var. Öncelikle, gölge mağazalar müşterilerin kullanımına kapalı olduğu için ürün sunumu ve görsellik önem kaybediyor. Alan daha verimli kullanılabiliyor, ürünlerin kullanım ve dayanıklılık süreleri uzatılabiliyor, ikincil paketleme ve ambalaj giderleri azaltılabiliyor. Sebze-meyve gibi tazeliği önem arz eden ürünler, sunuma gerek olmadığı için daha sağlıklı koşullarda saklanabiliyor. Normalde mağazada satışı çok olmadığı için rafta yer bulamayan ürünler gölge mağazalarda stoklanarak, online alışverişi tercih eden müşterilere ulaştırılabiliyor. Bu da ürün çeşidini artırdığı için hem müşteri hem de süpermarketler açısından önemli bir avantaj sağlıyor.
Müşteriler normal şartlarda çok yoğun çalışan bir marketten sipariş beklemek zorunda kalırken, gölge mağazalar sadece online siparişlere ayrıldığı için, siparişleri daha kısa sürede ulaşabiliyor. Bu avantajların tamamını bir araya getirdiğimizde, süpermarketler stok ve tedarik yönetimi, giderlerin azaltılması, hizmet kalitesinin artması gibi avantajları sebebiyle gölge mağazalara yöneliyor. Süpermarketlerin kapasitelerini bu şekilde artırmış olmaları da müşterilerin daha iyi muhafaza edilmiş, kullanım süresi uzatılmış ürünleri çok daha kısa sürede teslim alabilecekleri anlamına geliyor.
Türkiye’de Gölge Mağazası Olan Süpermarketler Var Mı?
Türkiye’de online süpermarket alışverişi henüz Avrupa’da ve Amerika’da olduğu kadar yaygınlaşmış değil. Ancak son gelişmeler ve salgınla birlikte büyük bir talep artışı var elbette. Mevcut eve teslimat kapasiteleriyle son zamanlarda artan talebi karşılamakta zorlanan süpermarket zincirleri yeni çözümler arayışında ve kapasitelerini artırmaya çalışıyorlar. Örneğin, geçtiğimiz günlerde Migros, Sanal Market kapasitelerini geliştirmek içinMigros Sanal Markethizmeti verilen il sayısını 76’ya çıkardı ve mağazalarında görevlendirilmek üzere işe alımlar gerçekleştirdi. Migros’un bu talebi karşılamak için attığı adımlardan biri de gölge mağaza sistemi. Migros, gölge mağaza sistemini İstanbul’da uygulamaya başladığını duyurdu. Şu an kapalı olan süpermarketlerdeki Migros marketlerini gölge mağaza olarak kullanıp, online siparişleri buradan yönettiklerini açıkladılar. Şimdilik yalnızca İstanbul’da başlatılan bir uygulama olsa da yakın zamanda Ankara ve İzmir’de de gölge mağaza sisteminin uygulanması bekleniyor.
Yemek Sektöründe Gölge Restoran Sistemi Nasıl İşliyor?
Eve yemek siparişi hizmetlerinde de son yıllarda büyük bir talep artışı var. Yemek siparişi verebileceğimiz Yemeksepeti gibi platformlar ve yemek teslimatında restoranların kullanabilecekleri teslimat hizmetlerinin artmış olması da bu talebi karşılamak için yepyeni çözümlerin gelmeye devam edeceğini gösteriyor. Avrupa ve Amerika’da, tıpkı süpermarketlerde olduğu gibi, eve yemek siparişinde de “gölge restoranların” sayısı hızla artıyor. Bu restoranlarda müşterilerin oturup yemek yiyebilecekleri masa ve sandalyeler olmuyor. Sipariş mutfaktan çıkar çıkmaz kuryeye teslim ediliyor ve müşteri dakikalar içinde yemeğine ulaşabiliyor. Hem eve siparişleri hem de restoran müşterilerini aynı anda yönetmekte zorlanan restoranlar için çok etkili bir çözüm olan gölge restoranların da son gelişmelerle birlikte sayıca artması hiç şaşırtıcı olmaz. Eve yemek siparişine olan talep bu şekilde artmaya devam ederse, İstanbul’un dört bir yanında (içine girip oturamadığımız) gölge restoranlarla karşılaşabiliriz.
Bu tip mağazalar son zamanlarda popüler hale geldi çünkü, e-ticaret ve online alışverişin hızla artması nedeniyle, perakende mağazalarının ihtiyacı olan hızlı ve etkili bir dağıtım sistemi sağlamak için kullanılıyorlar. Bu gölge mağazalar, perakende mağazalarından daha az yer kapladığından, daha az maliyetli ve daha verimlidiler. Dark store'lar sadece online siparişler için tasarlanmıştır ve yalnızca internet siparişleri için ürünleri depolar ve dağıtır. Bu nedenle genellikle daha küçük boyutlarda ve daha az ürün çeşidi sunarlar. Haliyle bu, daha az yer gerektirir ve daha az maliyetli olmasına neden olur. Ayrıca, dark store'lar, perakende mağazalarının yerleşim yerleri olarak kullanılan ve daha pahalı olan bölgelerde yer almazlar. Bu sayede gölge mağazalar daha uygun fiyatlı alanlarda kurulabilir ve standart mağazalara göre daha az maliyet gerektirir.
Tüm bu sürecin doğal bir sonucu olarak tüketiciye biraz daha uygun fiyatlı ürünler sunulur. Şu anda bu işi Türkiye'de tam manasıyla uygulayan şirket Getir. Siz bir şey sipariş ettğinizde gidip onu bir marketten almazlar. Size en yakın olan bölgedeki gölge mağazalarından yani bir nevi depolardan temin ederler.
Bekir3 yıl önce
Bu bizim bildiğimiz depodan teslimat gibi bir şeymiş o zaman. Aslında mantıken Trendyol, n11 gibi sadece internet üzerinden alışveriş imkanı veren mağazaların yaptığının aynısı. Tek fark operasyonun ana merkez noktası yok. Yazıda belirtidiği şekilde aslında adresleri var ve hatta gidip elden teslim alıyorsun. Şu salgın nedeniyle bana göre daha pek çok mağaza bu yola başvuracak.
Özge3 yıl önce
Brooklyn'de bu yüzden işte hayal kırıklığına uğramıştım bir keresinde. Sürekli yemek söylediğim mekana gideyim dedim bir gün. Daha önce hiç gitmemiştim. Sonunda tabii ki anladım ki sadece gel al hizmeti veriyorlar. Paketi alıp eve gittim :).
YORUMLAR - 3 değerlendirme