Psychologia muzyki

Początkowo badania na temat muzyki były skoncentrowane na uwadze słuchaczy podczas koncertów muzyki klasycznej, natomiast z czasem dziedzina psychologii społecznej muzyki przeżywa znaczący rozwój. Ten wzrost zainteresowania jest ściśle związany ze wzrastającą świadomością kluczowej roli, jaką muzyka odgrywa w naszym codziennym życiu.

Coraz bardziej jesteśmy ciekawi, co możemy sami zrobić, by poprawić swoje samopoczucie za pomocą muzyki. Staje się jasne, że muzyka posiada niezwykłą zdolność wpływania na nasze emocje w sposób głęboki i znaczący. Niektórzy z nas instynktownie wykorzystują tę moc, wybierając muzykę, która rezonuje z ich uczuciami i nastrójmi. Na profesjonalnym i dużym poziomie eksperci z dziedziny audiomarketingu doskonale wykorzystują tę wiedzę, zwłaszcza w miejscach takich jak centra handlowe.

Istota tej przemiany polega na uznanie, że muzyka to nie tylko doznanie dźwiękowe, ale także głębokie doświadczenie poznawcze i emocjonalne. Ma ona zdolność kształtowania naszych myśli, wpływania na nasze emocje, a nawet wpływania na nasze procesy podejmowania decyzji. W skrócie, muzyka przekroczyła swoją tradycyjną rolę rozrywki i stała się potężnym narzędziem do wzbogacania naszych codziennych doświadczeń.

To nowe zrozumienie wpływu muzyki ma szerokie implikacje, nie tylko dla osób dążących do poprawy nastroju czy zwiększenia produktywności, ale także dla przedsiębiorstw i marketerów, którzy starają się tworzyć bardziej angażujące i przekonujące środowiska dla konsumentów. W miarę jak zagłębiamy się w dziedzinę psychologii muzyki i audiomarketingu, odkrywamy bogactwo wskazówek i możliwości do wykorzystania potężnego związku między muzyką, a ludzkim umysłem. Muzyka jaką usłyszymy w sklepie ma na celu stworzyć określone skojarzenia u swoich klientów. Przykładowo, poprzez używanie szybkiej, głośnej muzyki oraz odpowiedniego wystroju, marki starają się sprawić, że zakupy przypominają wizytę w klubie i dostarczają ekscytacji oraz radości. To taka sprytna strategia mająca na celu ułatwienie i urozmaicenie procesu zakupów.

W trakcie wyprzedaży, zwłaszcza gdy w centrum handlowym panuje duży tłum, muzyka staje się narzędziem pozwalającym kierować dużymi grupami ludzi. Jeśli osoba odpowiedzialna za wybór muzyki dąży do zwiększenia ilości klientów przemieszczających się po sklepie, często wybiera dynamiczne utwory z wyraźnym rytmem. Działa to jak rodzaj "akustycznej tapety", która wpływa na tempo poruszania się klientów. To oznacza, że muzyka może nieświadomie skoordynować procesy fizjologiczne klientów, takie jak rytm serca czy tempo oddychania z rytmem muzyki. Zjawisko, w którym nasze ciało synchronizuje się z muzyką, jest określane w psychologii muzyki jako "porwanie rytmiczne”.

Natomiast, jeśli celem jest utrzymanie pozytywnego nastroju podczas pośpiesznych i gorączkowych zakupów, wówczas dobór utworów o tonacjach durowych może sprawić, że klienci poczują się bardziej zrelaksowani i zmotywowani do dłuższego przebywania w sklepie. Przy spokojnej muzyce klienci będą się dłużej zatrzymywać w sklepie, starannie przyglądając się produktom. Jednakże, gdy muzyka jest szybka i energetyczna, zachęca do impulsywnych zakupów i zwiększa poziom pobudzenia.

Warto podkreślić, że według aktualnych badań aż 70% decyzji zakupowych podejmowanych jest w miejscu sprzedaży, a 70% Polaków dokonuje zakupów impulsywnie. To świadczy o ogromnym znaczeniu atmosfery sklepu i wpływu muzyki na zachowania klientów. Dlatego właśnie projektowanie i zarządzanie nowoczesnymi punktami handlowymi wymaga przemyślanych strategii, w tym koniecznie wyboru odpowiedniej muzyki.

Zastosowanie “muzaka”

Gdy odwiedzamy centrum handlowe, zazwyczaj nie zwracamy szczególnej uwagi na muzykę, która w tle gra w różnych sklepach, na korytarzach czy nawet w toaletach. Dopiero wtedy, gdy muzyka nagle milknie, stajemy się świadomi, że wcześniej była obecna, choć być może nie przypisywaliśmy jej większego znaczenia. Natomiast w okresie zbliżających się świąt, już od listopada, często możemy usłyszeć w centrach handlowych charakterystyczne utwory świąteczne, a nawet kolędy. Początkowo jest ona odtwarzana dosyć rzadko, a jej celem jest delikatne przypomnienie nam o nadchodzących świętach Bożego Narodzenia i że warto zacząć myśleć o prezentach i rozpocząć nieco wcześniej coroczne przygotowania.

Zwykle jednak w audiomarketingu wykorzystuje się utwory muzyczne, które są trudne do rozpoznania. Muzyka ta jest jedynie podobna do znanych piosenek. Na przykład, największa firma audiomarketingowa w Polsce preferuje wykorzystywanie muzyki nieobjętej licencjami ZAIKS. W ten sposób jest w stanie uniknąć opłat za prawa autorskie. W środowisku handlowym coraz częściej widzimy strategię polegającą na stosowaniu tzw. „muzaka”, czyli muzyki tła. Jest to najczęściej muzyka instrumentalna i nie wyróżniająca się w sposób szczególny. Dzięki temu skuteczniej oddziałuje na podświadomość konsumentów, nie odwracając zbytnio ich uwagi od produktów czy usług oferowanych przez markę.

Hałas, czy cisza?

Ze względu na to, że współczesny klient jest przyzwyczajony do obecności muzyki, dlatego kompletna cisza wzbudzałaby u niego dyskomfort. Z kolei nadmiar dźwięków może wywoływać zmęczenie i uczucie przebodźcowania. Ponadto, po okresie pandemii wielu z nas zaczęło bardziej cenić momenty ciszy i spokoju. Skuteczne więc stało się zamienienie tanecznej muzyki wokalno-instrumentalnej na rzecz łagodniejszej melodii instrumentalnej.

Wpływ muzyki na nastrój

Warto zdawać sobie sprawę z ogromnego wpływu, jaki muzyka ma na nasze emocje i stan psychiczny. 

Jak wskazują wyniki najnowszych badań, kiedy osoby ze skłonnościami do depresji słuchają smutnej muzyki, może to jeszcze bardziej pogłębiać ich negatywne odczucia. Co zaskakujące, nadal preferują tę muzykę, pomimo jej potencjalnie negatywnego wpływu na nastrój. Dlatego, aby uniknąć pogorszenia samopoczucia, terapeutyczna ścieżka dźwiękowa powinna składać się z radosnej muzyki, wbrew temu, co podpowiadają nam nasze emocje.W naszym codziennym życiu muzyka to coś więcej niż tylko tło dźwiękowe; to potężna siła, która kształtuje nasze emocje i działania. Bez względu na to, czy robimy zakupy, czy po prostu realizujemy nasze codzienne obowiązki, wybór muzyki może mieć głęboki wpływ na nasze doświadczenia.