Czym jest dark store?

Dark store (z ang. ‘ciemny sklep’ ) to określenie na stosunkowo nowy typ placówek handlowych, swoim funkcjonowaniem zbliżonych raczej do magazynów niż sklepów w tradycyjnym ich rozumieniu. Choć dark store przypomina duży hipermarket, klienci zazwyczaj nie mają do niego wstępu. Dark store obsługują zamówienia składane przez internet – odbywa się w nich proces kompletowania zamówienia i przygotowania go do wysyłki. Tradycyjnym hipermarketom obsługującym klientów na miejscu ciężko jest konkurować z dark store jeśli chodzi o e-handel. Dark store przy wykorzystaniu odpowiednich algorytmów mogą na bieżąco monitorować popyt w oparciu o napływające zamówienia i wydawać precyzyjne dyspozycje dotyczące zaopatrzenia magazynów. W USA i niektórych krajach zachodnioeuropejskich duże sieci handlowe już od dłuższego czasu oferują swoje usługi online z wykorzystaniem wysoce zautomatyzowanych dark store, gdzie sztuczna inteligencja odpowiada za kompletowanie i przygotowanie towaru do wysyłki przy minimalnym udziale człowieka. Niektóre dark store, np. we Francji, działają również wedle modelu click & collect, oferując opcję odbioru towaru osobiście przez klienta, oczywiście po uprzednim złożeniu zamówienia online.

Zalety dark store dla supermarketów i ich klientów

Swoista hybryda jaką jest dark store, oferuje wiele korzyści zarówno samym supermarketom, jak i ich klientom. Zamknięty lub częściowo zamknięty charakter tych magazynów-sklepów pozwala na spore oszczędności w zakresie rozmieszczenia produktów w przestrzeni sklepowej i całej oprawy marketingowej niezbędnej w zwykłym hipermarkecie. Przy braku konieczności wyróżniania promowanych produktów i atrakcyjnego rozmieszczenia ich na półkach czy dedykowanych wysepkach, przestrzeń dark store jest wykorzystywana znacznie efektywniej niż w przypadku zwykłych sklepów czy nawet dyskontów. Znika również potrzeba dodatkowych opakowań, które swoją kolorystyką, kształtem, fakturą itp. miałyby przykuwać uwagę klientów. Również produkty wrażliwe na temperaturę i uszkodzenia mechaniczne, jak warzywa i owoce, mogą być przechowywane w bardziej odpowiednich warunkach niż te sklepowe. Dark store często oferują większy wybór produktów, uwzględniając w ofercie również mniej popularne marki i produkty.

W przypadku dark store również sam proces zamawiania i dostawy przebiega sprawniej w porównaniu ze zwykłymi sklepami. Podczas gdy tradycyjny hipermarket musi obsłużyć zarówno klientów robiących zakupy na miejscu, jak i zamówienia online, dark store w pełni skupia się na zamówieniach internetowych, dzięki czemu towar w krótszym czasie dociera do odbiorcy. Szybsze reagowanie na zmiany w popycie dzięki algorytmom analizującym treść składanych przez internet zamówień, lepsza koordynacja działań pomiędzy działem zamówień, magazynem i dostawcami, niższe koszty związane z przechowywaniem i lepsze zagospodarowanie dostępnej przestrzeni znajduje swoje odzwierciedlenie także w jakości oferowanych towarów, które przechowywane w bardziej dogodnych warunkach mają również dłuższy termin przydatności do spożycia. Szereg korzyści, jakie zapewnia dark store decyduje o tym, że coraz więcej sieci handlowych postanawia uruchomić własną placówkę tego typu.

Czy w Polsce mamy sklepy dark store?

W Polsce do czasu wybuchu pandemii koronawirusa robienie zakupów spożywczych przez internet nie było zbyt rozpowszechnione, choć brytyjska sieć Tesco od kilku lat prowadzi w Polsce sklep internetowy z możliwością dostarczenia zakupów pod wskazany adres. Ponad rok temu francuska sieć Carrefour uruchomiła pierwsze dark store w Warszawie, a następnie w Katowicach i Krakowie. Dark store prowadzone przez Carrefour znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie hipermarketu, tworząc z nim integralną całość, jednak same te placówki pozostają zamknięte dla klientów i funkcjonują stricte jako magazyny do obsługi zamówień internetowych.

Jak wygląda funkcjonowanie dark kitchen w branży gastronomicznej?

Dark kicthen (z ang. ‘ciemne kuchnie’) stały się odpowiedzią na gwałtownie zwiększający się w ostatnich latach popyt na jedzenie na dowóz. Widać to wyraźnie w rosnącej popularności takich serwisów, jak Pyszne.pl, Uber Eats  czy Glovo. Zamawiamy, kiedy chcemy zafundować sobie weekend bez gotowania i kiedy nie mamy ze sobą obiadu w pracy, zamawiamy pizzę, kiedy najdzie nas ochota obejrzeć film i catering, kiedy szykuje się większa impreza. Nawet w czasie kwarantanny wcale nie zamawiamy mniej – część z nas, pracując z domu dalej nie ma czasu gotować, część z nas zwyczajnie tęskni za smakiem potraw z ulubionej restauracji. Dark kitchen powstały w analogii do dark store. To, jak sama nazwa wskazuje, samodzielne kuchnie, w których przyrządzane są potrawy na wynos. Nie ma w nich przestrzeni ze stolikami, przy których klienci mogliby zjeść przygotowany posiłek. Zamiast kelnerów jedzenie odbierają kurierzy i dostarczają klientom do domu. Dark kitchen okazały się  optymalnym rozwiązaniem dla restauracji, które przy dużym zainteresowaniu ze strony klientów miały kłopot z jednoczesną obsługą gości na miejscu i realizacją zamówień online. Jeśli trend zamawiania jedzenia z dowozem w wybrane miejsce będzie się utrzymywać, już niedługo sporą część placówek gastronomicznych w dużych miastach mogą stanowić „ciemne kuchnie”.