Ten zmysłowy fenomen nie jest nowością. Wykorzystywanie zapachu do sprzedaży w sklepach detalicznych to dobrze znana strategia. Nasze nowe badania wykazały, że wprowadzenie ziołowego zapachu (takiego jak tymianek, rozmaryn, oregano czy bazylia) w supermarketach może zachęcić klientów do wybierania i kupowania zdrowszych produktów.

Praktyka stosowania sztucznych zapachów, takich jak grejpfrut w sekcji owoców i warzyw, czekolada w dziale słodyczy, rozmarynowa focaccia przy piekarni czy sernik w alejkach, ma na celu zwiększenie sprzedaży. Jednak zrozumienie wpływu określonych zapachów nie dotyczy tylko wzrostu sprzedaży. Supermarkety odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu wyborów żywieniowych, a wykorzystanie strategii zapachowych do zachęcania konsumentów do wybierania zdrowszych produktów jest niedocenianą możliwością poprawy wyników zdrowotnych społeczeństwa.

Czym jest marketing zapachowy?

Marketing zapachowy to potężne narzędzie, które jest w stanie subtelnie, lecz skutecznie manipulować emocjami, wspomnieniami i motywacjami konsumentów. Supermarkety świetnie wykorzystują tę strategię, stosując różnorodne sztuczne zapachy, aby wpłynąć na zachowania zakupowe swoich klientów. Na przykład, grejpfrutowy zapach w sekcji owoców i warzyw może pobudzać do zakupu świeżych produktów, podczas gdy aromat czekolady w dziale słodyczy może zachęcać do impulswowych zakupów słodkości. Badania naukowe potwierdzają, że zapachy mają zdolność znacznego wpływu na zachowania konsumenckie. Przykładowo, zapach czekolady w księgarni może zwiększyć zainteresowanie książkami kucharskimi lub romansami, podczas gdy naturalne aromaty w sklepach mogą skutecznie zwiększać wydatki na zdrowsze produkty o mniejszej zawartości sztucznych składników. Ponadto, specyficzne zapachy, takie jak róża marokańska i wanilia, mogą również wpływać na preferencje zakupowe związane z odzieżą, dopasowując się do stereotypów płciowych. Zrozumienie tego fenomenu jest kluczowe zarówno dla biznesów dążących do zwiększenia sprzedaży, jak i dla społeczeństwa, które aspiruje do zdrowszych nawyków żywieniowych. Łącząc wiedzę o wpływie zapachów z rozwojem strategii marketingowych, można nie tylko efektywnie kształtować preferencje konsumentów, ale także promować świadomość zdrowego stylu życia na szeroką skalę.

Analiza badań laboratoryjnych, terenowych oraz ankiet online.

Analizowane przeze mnie badania nad wpływem ziół na wybory konsumenckie składały się z trzech etapów: eksperymentów laboratoryjnych, badań terenowych i ankiet online. W laboratorium sensorycznym na Auckland University of Technology zaproszono uczestników, aby przeprowadzili zakupy w wirtualnym supermarkecie, będąc eksponowani na zapach specjalnie przygotowanej mieszanki ziół. Wyniki były jednoznaczne – uczestnicy, którzy odczuwali zapach ziół, kupowali bardziej zdrowe produkty w porównaniu do tych, którzy rozbili zakupy czując zapach pieczywa. Analiza wykazała, że dla każdej wydanej kwoty 155 dolarów, osoby narażone na ziołowy zapach kupiły średnio trzy dodatkowe produkty pełnowartościowe, takie jak świeże warzywa czy produkty nieprzetworzone.

Aby sprawdzić, czy te efekty występują również w rzeczywistych warunkach, przeprowadzono badanie terenowe we współpracy z nowozelandzkim supermarketem. W dwóch wybranych sklepach rozpylono zapach ziół, a wyniki ponownie potwierdziły wcześniejsze odkrycia. Klienci wystawieni na ziołowy zapach kupowali więcej świeżych, zdrowych produktów niż ci, którzy nie byli narażeni na żaden zapach. To badanie terenowe pokazało, że zapachy mogą mieć realny wpływ na zachowania zakupowe  w naturalnym środowisku.

W kolejnym etapie badań, w ankiecie online, postanowiono przeanalizować, czy sam wyobrażany zapach może wpłynąć na wybory konsumentów. Poproszono uczestników eksperymentu, aby wyobrazili sobie, że wchodzą do swojego lokalnego supermarketu i odczuwają zapach mieszanki ziół. Wyniki były zaskakujące – ci, którzy wyobrażali sobie ziołowy zapach, wykazywali silniejsze pragnienie zakupu składników na domowy sos ziołowy i świeżych składników do gulaszu wołowego w porównaniu do tych, którzy nie wyobrażali sobie żadnego zapachu. To sugeruje, że nawet samo wyobrażenie sobie zapachu może wywołać silne skojarzenia z domowym gotowaniem i zdrowszymi wyborami żywieniowymi.

Dlaczego zapach wpływa na nasze wybory? 

Marketing zapachowy oddziałuje na ludzkie emocje, wspomnienia i motywacje głównie ze względu na bezpośrednie połączenie między naszym układem węchowym a układem limbicznym – częścią mózgu odpowiedzialną za pamięć i reakcje behawioralne. Kiedy zapachy są przetwarzane i przywoływane, mogą aktywować skojarzenia z wcześniejszymi doświadczeniami sensorycznymi, prowadząc do istotnych zmian w naszym zachowaniu. Przykładowo, wcześniejsze badania wykazały, że zapach cytrusów wywoływał u uczestników skojarzenia związane ze sprzątaniem, co z kolei sprawiało, że chętniej sprzątali po posiłku w porównaniu do grupy, która nie była narażona na ten zapach. W kontekście żywności, osoby, które poczuły owocowy zapach (np. melona lub gruszki), częściej wybierały dania z warzywami i owocami. Zapach ziół, który jest dobrze znany i często używany w kuchniach na całym świecie, może wywoływać silne wspomnienia związane z gotowaniem w domu i spożywaniem świeżych posiłków, co z kolei wpływa na decyzje zakupowe konsumentów w supermarketach.

Moc ziół.

Zapach ziół odgrywa istotną rolę nie tylko w kulinariach, ale również w psychologii konsumenta, głównie dzięki swojej zdolności do wywoływania silnych emocji i wspomnień związanych z konkretnymi doświadczeniami życiowymi. Ziół, takich jak bazylia, rozmaryn czy tymianek, aromaty te często kojarzone są z przyjemnymi wspomnieniami z domowych kuchni, gdzie potrawy przygotowywane są z miłością i starannością. Regularne doświadczanie zapachu ziół, szczególnie w kontekście przygotowywania domowych posiłków, prowadzi do utrwalenia silnych skojarzeń w pamięci. Na przykład, zapach tymianku może natychmiastowo przywodzić na myśl niedzielną pieczeń lub aromatyczną zupę, co z kolei może wpływać na preferencje żywieniowe konsumentów. Te emocjonalne i sensoryczne doznania mogą znacząco wpłynąć na decyzje zakupowe, skłaniając do wyboru zdrowszych i bardziej satysfakcjonujących posiłków. Wykorzystanie zapachów ziół w supermarketach nie tylko tworzy przyjemną atmosferę podczas zakupów, ale także może przyczynić się do promowania zdrowszych nawyków żywieniowych w społeczeństwie, inspirując do wyboru świeżych, naturalnych produktów.

Zapach w supermarkecie jako skuteczna strategia marketingowa.

Podsumowując, marketing zapachowy stanowi potężne narzędzie wpływające na decyzje zakupowe konsumentów poprzez stymulowanie ich emocji, wspomnień oraz motywacji. Zapachy, zwłaszcza te pochodzące z ziół używanych w kuchniach na całym świecie, mają nie tylko zdolność tworzenia pozytywnych skojarzeń z domowymi potrawami, ale także mogą skutecznie zwiększać preferencje zakupowe na rzecz zdrowszych i naturalnych produktów spożywczych. Badania potwierdzają, że eksponowanie klientów na ziołowy zapach w supermarketach może prowadzić do większej liczby zakupów produktów pełnowartościowych, takich jak świeże warzywa czy produkty nieprzetworzone. Wpływ zapachów na nasze wybory jest głęboko zakorzeniony w neurobiologii i psychologii konsumenta, co sprawia, że strategie marketingowe oparte na sensorycznych doświadczeniach mogą mieć długotrwały i pozytywny wpływ zarówno na sprzedaż, jak i na zdrowie publiczne. Zrozumienie tej dynamiki jest kluczowe dla przyszłości handlu detalicznego, umożliwiając lepsze dostosowanie oferty do oczekiwań i potrzeb współczesnych konsumentów.

Jeśli chodzi o zapachy, na naszej stronie Insopping jest jeszcze jeden artykuł

• Czy zapach naszego ciała może ujawniać innym jaką mamy samoocenę oraz jaki wpływ mają perfumy na to jak postrzega nas otoczenie?